Lymfoedeem is in de volksmond beter bekend als "dikke arm" of "dikke benen".

Lymfoedeem is een chronische aandoening waarbij het evenwicht tussen productie en afvoer van lymfe verstoord is wat resulteert in een opgezwollen lidmaat.

​

Lymfoedeem kan zowel aangeboren als verworven zijn.

Bij de aangeboren vormen van lymfoedeem (primair lymfoedeem) manifesteren zich de symptomen vaak pas later in het leven en worden soms uitgelokt door een trauma of een infectie. Deze aanlegstoornissen van de lymfevaten komen vaak familiaal voor. Oncologische heelkunde en bestraling maar ook orthopedische ingrepen alsook uitgebreide vasculaire chirurgie zijn de meest frequente oorzaken van secundair of verworven lymfoedeem. Ongeveer 35% van de patiënten die een bestraling of borstoperatie ondergaan, krijgen met lymfoedeem te maken.

​

Lymfoedeem kan ingrijpende gevolgen hebben. Het opgehoopte  lymfevocht  leidt  niet  alleen  tot  zwellingen  maar  het  kan  ook  de  beweeglijkheid  van  gewrichten  beperken, met pijn als gevolg. Zonder behandeling kan het  lymfoedeem  toenemen,  alsook  het  gevaar op recidiverende infecties (met multiresistente  bacteriën). Op termijn zullen de nog functionerende lymfevaten overbelast worden en uitzetten waardoor de kleppen in de lymfevaten aangetast worden en het lymfevocht door de verhoogde druk uit de lymfevaten lekt. Het gevolg is dat de lymfevaten 'verlittekenen' (scleroseren) en  het omgevend weefsel zal 'vervetten'. Deze veranderingen zijn helaas onomkeerbaar. Daarom is een tijdige verwijzing voor behandeling noodzakelijk.

Naast  deze fysieke aspecten, is ook de impact op  psychisch  en  sociaal  gebied  niet  te  onderschatten.

​

Lymfoedeem kan voorkomen op verschillende plaatsen in het lichaam. Meest frequente lokalisaties zijn armen en benen maar ook zwelling van gelaat en hals, de borsten, de penis en de balzak komen voor.